THÔNG TIN CHÍNH SÁCH PHÁP LUẬT

Có hiệu lực trong tháng 4/2020

(Ban hành kèm theo Công văn số /HĐPBGPL ngày 31 tháng 4 năm 2020)

1. Quy định mới về việc bồi thường khi kinh doanh vận tải hàng hóa

Đây là nội dung đáng chú ý tại Nghị định  10/2020/NĐ-CP  quy định về kinh

doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô.

Theo đó, việc bồi thường hàng hóa hư hỏng, mất mát, thiếu hụt được thực

hiện theo hợp đồng vận chuyển hoặc theo thỏa thuận giữa người kinh doanh vận tải

và người thuê vận tải.

Nếu trong Hợp đồng vận tải không ghi nhận hoặc các bên không thỏa thuận

được mức bồi thường thì sẽ theo phán quyết của Tòa án hoặc trọng tài. (Hiện hành,

mức bồi thường là 70.000 đồng cho một kilôgam hàng hóa bị tổn thất nếu HĐ

không có quy định và hai bên không thỏa thuận được, trừ trường hợp có quyết

định khác của Tòa án hoặc trọng tài).

Nghị định  10/2020/NĐ-CP  có hiệu lực thi hành từ 01/4/2020 và thay thế

Nghị định  86/2014/NĐ-CP  ngày 10/9/2014.

2. Tung tin đồn thất thiệt "câu like" bị phạt đến 20 triệu đồng

Theo Nghị định số 15/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong

lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao

dịch điện tử có hiệu lực từ ngày 15/4/2020, cá nhân có hành vi lợi dụng  mạng xã

hội  để cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu

khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân

khác sẽ bị phạt tiền từ 10 đến 20 triệu đồng.

Đồng thời, mức phạt này cũng được áp dụng đối với các hành vi:

- Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan,

dâm ô, đồi trụy, không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc;

- Cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong nhân dân, kích động

bạo lực, tội ác, tệ nạn xã hội, đánh bạc hoặc phục vụ đánh bạc…

3. Có thể bị trục xuất nếu xuất bản sản phẩm không thể hiện đúng biên giới

quốc gia.

Ngày 11/02/2020, Chính phủ ban hành Nghị định 18/2020/NĐ-CP về

việc  xử phạt vi phạm hành chính  trong lĩnh vực đo đạc và bản đồ,   có hiệu lực từ

ngày 01/4/2020.

Theo đó, cá nhân hoạt động đo đạc và bản đồ khi không có giấy phép hoặc

hoạt động trong thời gian bị tước quyền sử dụng giấy phép sẽ bị phạt từ 40-50 triệu

đồng. Đối với tổ chức, mức phạt này là từ 80-100 triệu đồng. Trong trường hợp

này, cá nhân, tổ chức vi phạm còn phải hủy bỏ dữ liệu, sản phẩm đo đạc và bản đồ

là kết quả của hành vi nói trên.

Mức phạt này cũng được áp dụng đối với hành vi xuất bản sản phẩm đo đạc

và bản đồ, xuất bản phẩm bản đồ liên quan đến chủ quyền lãnh thổ quốc gia mà

không thể hiện hoặc thể hiện không đúng chủ quyền, biên giới quốc gia theo quy

định của pháp luật về đo đạc và bản đồ. Ngoài việc phạt tiền, cá nhân, tổ chức vi

phạm trong trường hợp này còn có thể bị trục xuất khỏi Việt Nam. Sản phẩm đo

2

đạc và bản đồ, xuất bản phẩm bản đồ đã xuất bản sẽ bị tịch thu và số tiền thu được

từ sản phẩm này phải nộp lại cho ngân sách Nhà nước.

4. Từ 01/04, thí điểm quản lý lao động, tiền lương tại 03 Tập đoàn, Tổng công

ty.

Ngày 17/02/2020, Chính phủ đã ban hành Nghị định 20/2020/NĐ-CP về

việc thực hiện thí điểm quản lý lao động, tiền lương, tiền thưởng đối với một số tập

đoàn kinh tế, tổng công ty Nhà nước, Nghị định này có hiệu lực từ ngày 01/4/2020.

Theo đó, thí điểm về quản lý lao động, tiền lương, tiền thưởng năm 2020 tại Tập

đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam, Tổng công ty Hàng không Việt Nam –

CTCP, Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam như sau:

Các công ty phải xây dựng kế hoạch lao động làm cơ sở để tuyển dụng lao

động. Đối với trường hợp tuyển dụng lao động vượt quá nhu cầu sử dụng, dẫn đến

dư thừa phải chấm dứt hợp đồng lao động, làm tăng chi phí của công ty thì Tổng

giám đốc phải chịu trách nhiệm (kể cả việc giảm trừ tiền lương, tiền thưởng) trước

Hội đồng thành viên hoặc Hội đồng quản trị của công ty.

Đáng chú ý, Chính phủ quy định mức lương cơ bản của Chủ tịch Hội đồng

thành viên, Hội đồng quản trị của công ty loại 1 là 70 triệu đồng/tháng; Thành viên

Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị, Trưởng ban kiểm soát là 60 triệu

đồng/tháng; Kiểm soát viên là 50 triệu đồng/tháng. Trong đó, công ty loại 1 phải

có vốn chủ sở hữu từ 10.000 tỷ đồng trở lên; doanh thu từ 30.000 tỷ đồng trở lên

và có 10 đầu mối quản lý hoặc tổng số lao động sử dụng từ 5.000 người trở lên.

5. Từ 01/4/2020, người thuê nhà ở công vụ cho mượn nhà không bị phạt tiền

nữa

Ngày 17/02/2020, Chính phủ đã ban hành Nghị định 21/2020/NĐ-CP về việc sửa

đổi, bổ sung một số điều của  Nghị định 139/2017/NĐ-CP  quy định  xử phạt vi

phạm hành chính  trong hoạt động đầu tư xây dựng; khai thác, chế biến, kinh doanh

khoáng sản làm vật liệu xây dựng; quản lý công trình hạ tầng kỹ thuật; kinh doanh

bất động sản, phát triển nhà ở, quản lý sử dụng nhà và công sở,   có hiệu lực từ

ngày 01/4/2020.

Theo đó, người thuê nhà ở công vụ có hành vi cho thuê lại hoặc ủy quyền quản lý

nhà ở công vụ bị phạt từ 50 – 60 triệu đồng, còn hành vi cho mượn nhà ở công vụ

không bị phạt tiền nữa.

Bên cạnh đó, người được thuê, thuê mua nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước thực hiện

cho mượn nhà ở không được sự đồng ý của cơ quan có thẩm quyền theo quy định

cũng không bị phạt tiền theo quy định cũ.

Cụ thể, từ ngày Nghị định này có hiệu lực, người được thuê, thuê mua nhà ở thuộc

sở hữu Nhà nước thực hiện chuyển đổi, bán, cho thuê lại nhà ở không được sự

đồng ý của cơ quan có thẩm quyền theo quy định mới bị phạt từ 50 – 60 triệu

đồng.

6. Không được khai thác cát, sỏi lòng sông vào ban đêm

Đây là nội dung phải quy định trong Giấy phép khai thác cát, sỏi lòng sông

được Chính phủ thông qua tại Nghị định 23/2020/NĐ-CP quy định về quản lý cát,

sỏi lòng sông và bảo vệ lòng, bờ, bãi sông ngày 24/02/2020.

3

Cụ thể, Giấy phép khai thác cát, sỏi lòng sông phải quy định thời gian được

phép hoạt động khai thác trong ngày, từ 7 giờ sáng đến 5 giờ chiều, không được

khai thác ban đêm; quy định về thời gian khai thác trong năm.

Đáng chú ý, không sử dụng cát, sỏi lòng sông có đủ chất lượng làm cát, sỏi

xây dựng dùng cho mục đích san lấp, cải tạo mặt bằng. Đồng thời, trong quá trình

vận chuyển cát, sỏi trên sông, chủ phương tiện phải mang theo hóa đơn, chứng từ

chứng minh nguồn gốc của cát, sỏi là hợp pháp; thông tin, dữ liệu, sổ sách, chứng

từ về khối lượng cát, sỏi đang vận chuyển; bên bán phải xuất hóa đơn cho bên mua

theo quy định của pháp luật.

Nghị định này có hiệu lực từ ngày 10/4/2020.

7. Từ 20/4, giá 01 bộ hồ sơ mời thầu trong nước không quá 20 triệu đồng

Đây là nội dung được Chính phủ ban hành tại Nghị định 25/2020/NĐ-CP về

việc quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà đầu

tư ngày 28/02/2020.

Theo đó, đối với đấu thầu trong nước, mức giá bán (bao gồm cả thuế) của

một bộ hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu không quá 20 triệu đồng; hồ sơ mời sơ tuyển

không quá 05 triệu đồng. Đối với đấu thầu quốc tế, mức giá bán (bao gồm cả thuế)

của một bộ hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu không quá 30 triệu đồng; hồ sơ mời sơ

tuyển không quá 10 triệu đồng.

Bên cạnh đó, chi phí lập, thẩm định hồ sơ mời sơ tuyển; đánh giá hồ sơ dự

sơ tuyển; thẩm định kết quả sơ tuyển cụ thể như sau:

Thứ nhất, chi phí lập hồ sơ mời sơ tuyển được tính bằng 0,02% tổng mức

đầu tư nhưng tối thiểu là 10 triệu đồng và tối đa là 100 triệu đồng.

Thứ hai, chi phí thẩm định hồ sơ mời sơ tuyển được tính bằng 0,01% tổng

mức đầu tư nhưng tối thiểu là 10 triệu đồng và tối đa là 50 triệu đồng…

Ngoài ra, chi phí cho Hội đồng tư vấn giải quyết kiến nghị của nhà đầu tư về

kết quả lựa chọn nhà đầu tư là 0,02% tổng mức đầu tư của nhà đầu tư có kiến nghị

nhưng tối thiểu là 20 triệu đồng và tối đa là 200 triệu đồng.

Nghị định này có hiệu lực từ ngày 20/4/2020.

8. Trả lương thấp hơn lương tối thiểu vùng bị phạt đến 75 triệu đồng

Ngày 01/3/2020, Chính phủ ban hành  Nghị định 28/2020/NĐ-CP  về việc

quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội,

đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng,  có hiệu lực

từ ngày 15/4/2020.

Theo đó, người sử dụng lao động có trả lương cho người lao động thấp hơn

mức lương tối thiểu vùng theo quy định của Chính phủ sẽ bị phạt từ từ 20-30 triệu

đồng nếu vi phạm với 01-10 người lao động; 30-50 triệu đồng nếu vi phạm từ 11-

50 người; 50-75 triệu đồng nếu vi phạm từ 51 người trở lên. Ngoài ra, hành vi

không công bố công khai bảng lương, thang lương, thay đổi hình thức trả lương mà

không báo trước cho người lao động 10 ngày… của người sử dụng lao động cũng

sẽ bị phạt từ 02-05 triệu đồng.

9. Ba đối tượng được hưởng trợ cấp khi thôi công tác Hội Cựu chiến binh

Ngày 25/02/2020, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội ban hành Thông tư

03/2020/TT-BLĐTBXH về việc hướng dẫn thực hiện chế độ, chính sách đối với

4

Cựu chiến binh theo quy định tại Nghị định 157/2016/NĐ-CP ngày 24/11/2016 của

Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định 150/2016/NĐ-CP ngày 12/12/2006 quy định

chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều Pháp lệnh Cựu chiến binh,   có hiệu lực

từ ngày 01/4/2020.

Theo đó, cựu chiến binh đang hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ

cấp ưu đãi người có công với cách mạng hàng tháng được hưởng trợ cấp khi thôi

công tác Hội Cựu chiến binh bao gồm: Cựu chiến binh được bầu cử, bổ nhiệm,

tuyển dụng tham gia công tác tại cơ quan Hội Cựu chiến binh từ Trung ương đến

cấp huyện; Cựu chiến binh là Chủ tịch Hội Cựu chiến binh cấp xã; Cựu chiến binh

là Phó Chủ tịch Hội Cựu chiến binh cấp xã.

Trợ cấp thôi công tác Hội đối với cựu chiến binh được bầu cử, tuyển dụng

tham gia công tác tại cơ quan Hội Cựu chiến binh và Cựu chiến binh là Chủ tịch

Hội Cựu chiến binh cấp xã được tính như sau: Mỗi năm tham gia công tác Hội

được hưởng trợ cấp 01 lần bằng ½ tháng lương hiện hưởng. Đối với cựu chiến binh

là Phó Chủ tịch Hội Cựu chiến binh cấp xã, mức trợ cấp này được tính bằng ½

tháng phụ cấp hiện hưởng. Thời gian tính số năm công tác hưởng trợ cấp một lần

là tổng thời gian từ khi có quyết định tham gia Hội đến khi có quyết định thôi công

tác.

10. Mỗi hộ nghèo được miễn cước cho 01 thuê bao điện thoại cố định

Ngày 14/02/2020, Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành Thông tư

02/2020/TT-BTTTT về việc quy định danh mục, đối tượng thụ hưởng, phạm vi,

chất lượng, giá cước tối đa dịch vụ viễn thông công ích và mức hỗ trợ cung cấp

dịch vụ viễn thông công ích đến năm 2020,  có hiệu lực từ ngày 01/4/2020.

Theo đó, đối tượng được hưởng mức giá cước dịch vụ viễn thông công ích

điện thoại cố định trả sau là 0 đồng/tháng/thuê bao phải là  hộ nghèo , hộ cận nghèo

theo chuẩn nghèo quốc gia. Ngoài ra, các hộ này còn phải đăng ký sử dụng dịch vụ

viễn thông công ích điện thoại cố định mặt đất trả sau và chưa đăng ký nhận hỗ trợ

hoặc đã đăng ký ngừng nhận hỗ trợ sử dụng dịch vụ viễn thông công ích di động

trả sau. Mỗi hộ nghèo, hộ cận nghèo chỉ được hưởng hỗ trợ với 01 thuê bao điện

thoại của duy nhất 01 doanh nghiệp viễn thông.

Bên cạnh đó, Thông tư cũng quy định ngư dân Việt Nam trên tàu, thuyền

đánh bắt hải sản trên biển sử dụng dịch vụ viễn thông công ích di động hàng hải

qua hệ thống tổng đài thông tin duyên hải để phục vụ hoạt động tìm kiếm cứu nạn

được áp dụng giá cước là 0 đồng/phút. Các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn

thông này được hỗ trợ giá cước viễn thông là 6.500 đồng/phút. Thời gian tính hỗ

trợ làm tròn theo phút và tổng thời gian hoạt động tìm kiếm cứu nạn được hỗ trợ

trong năm tối đa là 20.000 giờ.

 11. HTX quy mô siêu nhỏ nếu có dưới 50 thành viên

Ngày 19/02/2020, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã ban hành Thông tư

01/2020/TT-BKHĐT hướng dẫn phân loại và đánh giá hợp tác xã (HTX),  có hiệu

lực thi hành kể từ ngày 01/4/2020.

Thông tư hướng dẫn phân loại và đánh giá HTX, liên hợp tác xã hoạt động

trong tất cả các ngành, lĩnh vực nền kinh tế. Căn cứ theo sản phẩm, dịch vụ cung

ứng cho thành viên, HTX được phân loại thành: HTX phục vụ sản xuất; HTX phục

vụ tiêu dùng; HTX tạo việc làm và HTX hỗn hợp.

5

Căn cứ vào số lượng thành viên, HTX được phân thành: HTX quy mô thành

viên siêu nhỏ nếu có dưới 50 thành viên; HTX quy mô thành viên nhỏ nếu có từ 50

đến 300 thành viên; HTX quy mô thành viên vừa nếu có từ trên 300 đến 1.000

thành viên. Trường hợp có từ trên 1.000 thành viên được phân thành HTX quy mô

lớn.

Căn cứ vào nguồn vốn, HTX được phân thành: HTX quy mô vốn siêu nhỏ nếu có

tổng nguồn vốn dưới 1 tỷ đồng; quy mô vốn nhỏ nếu tổng nguồn vốn từ 1 tỷ đến

dưới 5 tỷ đồng; quy mô vốn vừa nếu có tổng nguồn vốn từ 5 tỷ đến dưới 50 tỷ

đồng; tổng nguồn vốn từ 50 tỷ đồng trở lên được phân thành HTX quy mô vốn lớn.

Căn cứ theo ngành, nghề đăng ký kinh doanh, HTX được phân theo các nhóm

ngành nghề kinh tế cấp 1 quy định tại Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về

việc ban hành hệ thống ngành kinh tế Việt Nam.

12. Lời chứng phải ghi ngay phía dưới chữ ký được chứng thực

Ngày 03/3/2020, Bộ Tư pháp đã ban hành  Thông tư 01/2020/TT-BTP  về

việc quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị định số

23/2015/NĐ-CP về cấp bản sao từ sổ gốc, chứng thực bản sao từ bản chính, chứng

thực chữ ký và chứng thực hợp đồng, giao dịch,  có hiệu lực từ ngày 20/4/2020.

Cụ thể, Thông tư này hướng dẫn thi hành một số điều về chứng thực bản sao từ

bản chính; chứng thực chữ ký; phê duyệt danh sách cộng tác viên dịch thuật;

chứng thực hợp đồng, giao dịch và thẩm quyền chứng thực tại các huyện đảo.

Theo đó, lời chứng phải ghi ngay phía dưới chữ ký được chứng thực hoặc trang

liền sau của trang giấy tờ, văn bản có chữ ký được chứng thực. Trường hợp lời

chứng được ghi tại tờ liền sau của trang có chữ ký thì phải đóng dấu giáp lai giữa

giấy tờ, văn bản chứng thực chữ ký và trang ghi lời chứng.

Trường hợp giấy tờ, văn bản có nhiều người ký thì phải chứng thực chữ ký

của tất cả những người đã ký trong giấy tờ, văn bản đó.

Trên đây là các văn bản QPPL của Trung ương có hiệu lực trong tháng

4/2020 các Đồng chí cán bộ đảng viên tiếp cận để phục vụ cho quá trình công tác

chuyên môn và tuyên truyên các chính sách pháp luật mới theo ngành, lĩnh vực

phụ trách. Để tiếp cận nội dung các văn bản trên đề nghị các đồng chí truy cập vào

trang thông tin pháp luật của Bộ Tư pháp: http://www.moj.gov.vn/ và trang Văn

bản QPPL của UBND tỉnh: http://qppl.hatinh.gov.vn/ và trang Facebook: Tư Pháp

Đức Thọ.