Hiện nay, các trà lúa Xuân trên địa bàn huyện Đức Thọ đang trong giai đoạn đẻ nhánh rộ. Đây là giai đoạn hết sức quan trọng đối với sinh trưởng của cây lúa. Trước diễn biến thời tiết âm u, nắng mưa xen kẽ đã tạo điều kiện thuận lợi cho một số loại sâu bệnh, dịch hại phát sinh. Huyện Đức Thọ đã cử cán bộ kỹ thuật tập trung theo dõi, dự báo tình hình, hướng dẫn người dân phòng trừ hiệu quả.
Cán bộ Trung tâm Ứng dụng KHKT và Bảo vệ cây trồng vật nuôi huyện Đức Thọ kiểm tra tình hình sâu bệnh và hướng dẫn người dân phòng trừ hiệu quả.
Từ sau Tết Nguyên đán đến nay, bà Trần Thị Loan (thôn Trung Đông, xã Lâm Trung Thủy) luôn bám đồng ruộng, chăm sóc cho 7 sào lúa vụ xuân, đồng thời theo dõi, phát hiện sớm các loại sâu bệnh gây hại. Bà Loan cho hay: “Trong số diện tích 7 sào ruộng của gia đình có 4 sào giống lúa Thái Xuyên 111 đã xuất hiện những chấm nâu. Được cán bộ nông nghiệp xã kiểm tra, hướng dẫn và nhận định đây là những dấu hiệu của bệnh đạo ôn lá nên tôi đã phun thuốc phòng trừ ngay, hạn chế lây lan sang các ruộng khác.”.
Xã Lâm Trung Thủy là một trong những địa phương có diện tích lúa Xuân lớn nhất ở huyện Đức Thọ với trên 900ha, chủ yếu cơ cấu các giống lúa như: Bắc Thịnh, Thái Xuyên 111, Hương Bình và Nếp 98. Mặc dù hiện nay toàn bộ diện tích lúa Xuân ở xã Lâm Trung Thủy đang phát triển tốt, nhưng thời gian qua, do thời tiết âm u, mưa phùn, độ ẩm cao, lại tồn tại ổ dịch cũ, nên bệnh đạo ôn trên lá đã xuất hiện trên một số cánh đồng. Tuy diện tích cũng như mức độ nhiễm còn nhẹ nhưng xã Lâm Trung Thủy đã không chủ quan mà những ngày qua đã tích cực kiểm tra đồng ruộng, triển khai quyết liệt các biện pháp bổ cứu sản xuất, kịp thời khống chế đạo ôn gây hại.
Nông dân xã Lâm Trung Thủy ra đồng phun thuốc phòng trừ sâu bệnh.
Bà Trần Thị Thu Lan, Công chức Nông nghiệp-Môi trường xã Lâm Trung Thủy cho biết: “Ngay khi phát hiện bệnh đạo ôn gây hại trên lúa xuân, chúng tôi đã tham mưu kịp thời với UBND xã ban hành công văn, đồng thời phát trên hệ thống truyền thanh hàng ngày để khuyến cáo, hướng dẫn bà con nông dân chủ động phòng trừ. Vì thế nên bà con nông dân cũng nâng cao tinh thần chủ động trong việc bám sát đồng ruộng để kiểm tra, theo dõi và thực hiện các biện pháp phòng trừ đạo ôn cũng như các loại sâu bệnh khác.”.
Bên cạnh bệnh đạo ôn, hiện nay, một số diện tích lúa Xuân trên địa bàn huyện Đức Thọ cũng đã xuất hiện rải rác sâu cuốn lá nhỏ tuổi 3, ruồi đục nõn, rầy lưng trắng tuổi 3 đến tuổi 4 trên các trà gieo cấy sớm. Bà con nông dân các địa phương đang tích cực thăm đồng và chủ động phòng trừ.
Những ngày này, chị Lê Thị Bích (thôn Tiến Hòa, xã Yên Hồ) thường xuyên thăm đồng để theo dõi diễn biến của sâu bệnh. Chị Lê Thị Bích cho hay: Vụ này tôi gieo cấy 8 sào lúa thì 4 sào đã xuất hiện ruồi đục nõn, cục bộ một số diện tích nhỏ đã bị cắn phá mạnh. Lứa ruồi này đang tăng nhanh về số lượng nên tôi đã tiến hành phun phòng trừ ở một số ruộng có mật độ cao.
Theo kinh nghiệm của bà con nông dân, những năm nào thời tiết âm u, độ ẩm cao thì nguy cơ sâu bệnh phát sinh gây hại rất lớn, đặc biệt là bệnh đạo ôn lá. Vì thế, việc chủ động phòng trừ ngay từ đầu là rất cần thiết.
Vụ Xuân 2025, huyện Đức Thọ gieo cấy trên 4.600 ha lúa. Theo số liệu báo cáo của Trung tâm Ứng dụng KHKT và Bảo vệ cây trồng vật nuôi huyện Đức Thọ, hiện nay, bệnh đạo ôn lá phát sinh vết cấp tính (vết bệnh hình mũi kim trên lá) ở trên giống P6, Thái Xuyên 111 với tỷ lệ rải rác, nơi cao 3-5% ở xã Bùi La Nhân, Lâm Trung Thủy, Trường Sơn, Tân Dân, Yên Hồ...; Ruồi đục nõn gây hại cục bộ 3-5%; Sâu cuốn lá nhỏ tuổi 3, rầy lưng trắng tuổi 3 - tuổi 4, bệnh đốm sọc vi khuẩn xuất hiện rải rác trên trà gieo cấy sớm. Ngoài ra, nạn chuột cũng cắn phá gây hại với tỷ lệ 3-5%, cục bộ có những ruộng 10-20% ở các xã Trường Sơn, Yên Hồ, Lâm Trung Thủy, Tân Dân, Thanh Bình Thịnh,… và Bệnh nghẹt rễ, thối rễ, vàng lá phát sinh cục bộ ở ruộng sâu trũng, khô hạn....tỷ lệ 10-20%.
Để chủ động phòng trừ hiệu quả bệnh đạo ôn lá cũng như một số đối tượng sâu bệnh khác, hạn chế thấp nhất thiệt hại, Trung tâm Ứng dụng KHKT &BVCTVN huyện Đức Thọ đang khẩn trương chỉ đạo, hướng dẫn bà con nông dân tăng cường bám sát đồng ruộng, triển khai phòng trừ đạo ôn và một số sâu bệnh khác một cách kịp thời, hiệu quả, không để lây lan ra diện rộng.
Ông Phan Tiến Dũng- Phó Giám đốc Trung tâm Ứng dụng KHKT và Bảo vệ cây trồng vật nuôi huyện Đức Thọ cho biết: “Thời gian này, chúng tôi đã cử cán bộ chuyên môn luôn bám sát đồng ruộng, cùng với các địa phương kiểm tra thường xuyên trên các cánh đồng, theo dõi, dự tính dự báo và hướng dẫn bà con nông dân phòng trừ đạo ôn và các loại sâu gây hại khác. Hiện tại, tuy diện tích lúa xuân bị nhiễm chưa nhiều nhưng bà con không nên chủ quan, cần phòng trừ kịp thời thì không để phát tán, lây lan.”.
“Thời tiết vẫn tiếp tục âm u, ẩm độ cao, kết hợp với cây lúa đang trong giai đoạn phát triển mạnh sau thời kỳ bón thúc đòng, nên sẽ là điều kiện thuận lợi để sâu bệnh phát sinh gây hạ, nhất là bệnh đạo ôn. Trước tình hình đó, bà con nông dân cần tập trung chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật, bón cân đối các loại phân bón; duy trì chế độ nước thích hợp, tăng khả năng chống chịu. Tổ chức khoanh vùng, cắm vè những diện tích lúa bị nhiễm bệnh để tiến hành phòng trừ hiệu quả, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do dịch gây ra.” Ông Phan Tiến Dũng khuyến cáo.