Đức Thọ là mảnh đất có bề dày truyền thống văn hóa, lịch sử, là nơi sinh ra nhiều người con ưu tú của dân tộc, như Nguyễn Biểu, Bùi Dương Lịch, Trần phú, Hoàng Xuân Hãn, Lê Văn Thiêm... Và nói đến tinh thần yêu nước, tính cách cương trực của người Đức Thọ không thể không nhắc đến Đình nguyên Tiến sỹ Phan Đình Phùng, cuộc đời, sự nghiệp của Ông xứng đáng là đại diện cho những phẩm chất tiêu biểu của con người Đức Thọ, người Hà Tĩnh; Ông không chỉ thông minh mà còn hiếu học, không chỉ trung quân mà còn ái quốc, không chỉ nhân nghĩa mà con cương trực. Năm 2022 là năm kỷ niệm 175 năm ngày sinh Đình nguyên Tiến sỹ Phan Đình Phùng là dịp để mỗi người dân Đức Thọ ôn lại cuộc đời, sự nghiệp, những cống hiến của Ông, để thêm tự hào, noi gương viết tiếp những trang sử hào hùng của quê hương Đức Thọ trong thời kỳ đổi mới.
Phan Đình Phùng tên hiệu là Châu Phong, sinh ngày 24 tháng 4 năm Đinh Mùi, tức ngày 6/6/1847, tại làng Đông Thái, huyện La Sơn, nay là xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ. Sinh ra trong một gia đình nhà Nho yêu nước, từ nhỏ đã nổi tiếng là người thông minh, có chí và chăm học. Tại kỳ thi Hương năm Bính Tý 1876, lúc mới 29 tuổi ông đã đậu Cử nhân, năm Đinh Sửu 1877 ông đậu Tiến Sỹ, được bổ nhiệm làm Tri huyện Yên Khánh (Ninh Bình). Năm 1878 ông được triều đình Huế điều về kinh thành giữ chức Ngự sử Đô sát viện. Là người cương trực và khảng khái, trong thời gian làm quan ông đã hết lòng phụng sự triều đình, chăm lo đời sống nhân dân, đấu tranh chống lại bọn quan lại tham ô, vơ vét của cải. Năm 1883 do bất đồng quan điểm với Phụ chánh Tôn Thất Thuyết về việc phế vua Dục Đức, lập vua Hiệp Hòa, ông đã bị cách chức, rời bỏ kinh thành trở về quê nhà.
Giáo viên, học sinh Trường Tiểu học Yên Hồ nghe cán bộ Trung tâm văn hóa- Truyền thông huyện tuyên truyền về thân thế sự nghiệp của Chí sỹ yêu nước Phan Đình Phùng tại nhà thờ của Ông ở thôn Đông Thái xã Tùng ảnh
Năm 1885 sau khi vua Hàm Nghi ra chiếu Cần Vương kêu gọi văn thân sỹ phu và nhân dân cả nước đứng lên đánh giặc giữ nước, Phan Đình Phùng đã quên nỗi hiềm khích riêng, để cùng với Tôn Thất Thuyết phò vua chống Pháp, dù đang phải chịu tang mẹ Ông vẫn đứng ra chiêu tập quân sỹ, tập hợp nghĩa quân phất cao ngọn cờ khởi nghĩa chống thực dân Pháp xâm lược. Phan Đình Phùng được nhà vua phong chức Tán lý quân vụ, lãnh đạo nghĩa quân xây dựng căn cứ tại hai huyện Hương Sơn, Hương Khê thuộc tỉnh Hà Tĩnh. Với phương châm dựa vào nhân dân địa phương, lực lượng nghĩa quân Phan Đình Phùng từ một lực lượng nhỏ bé, thiếu lương thực, vũ khí, địa bàn hoạt động hẹp, qua thời gian đã phát triển thành một lực lượng hùng hậu, ngày càng lớn mạnh, có sức sống tiềm tàng, sức chiến đấu vô cùng mãnh liệt với mấy nghìn quân sỹ, hoạt động rộng khắp trên địa bàn 4 tỉnh: Thanh Hóa- Nghệ An - Hà Tĩnh - Quảng Bình. Với tài thao lược, ông đã lãnh đạo nghĩa quân lập nhiều chiến công hiển hách, gây cho địch những tổn thất nặng nề, tiêu biểu nhất là trận Vụ Quang vào năm 1894. Đến cuối năm 1895 trong một trận giao tranh ác liệt, Phan Đình Phùng bị thương và sau đó hy sinh ngày 28/12/1895. Từ đó phong trào Cần vương của nhân dân ta kết thúc, chấm dứt thời kỳ đấu tranh vũ trang oanh liệt do các văn thân, sỹ phu yêu nước lãnh đạo. Cuộc khởi nghĩa do Phan Đình Phùng lãnh đạo kéo dài trong suốt 10 năm (1885- 1896), trải qua nhiều hiểm nguy, gian khổ, là đỉnh cao của phong trào chống Pháp cuối thế kỷ XIX. Phong trào tuy không giành được thắng lợi cuối cùng nhưng đã để lại bài học vô cùng quý giá về đấu tranh vũ trang, xây dựng làng chiến đấu, về chiến tranh du kích, tổ chức lực lượng…
Quê hương Tùng ảnh ngày càng đổi mới xanh, sạch, đẹp.
Lịch sử đất nước, quê hương mãi mãi khẳng định công lao to lớn và cống hiến xuất sắc của Phan Đình Phùng đối với sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc. Cuộc đời hoạt động đấu tranh kiên cường, bất khuất của Phan Đình Phùng là tấm gương sáng ngời cho cán bộ, đảng viên và nhân dân noi theo, đó là tinh thần yêu nước, thương dân, căm thù giặc cao độ. Phẩm chất cao quý của Phan Đình Phùng được thể hiện rõ ở trong quá trình lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Hương Khê, mặc dù kẻ thù luôn dùng chiêu bài dụ dỗ mua chuộc và mọi thủ đoạn thâm độc, từ đàn áp phong trào đến bắn giết người thân, khai quật mồ mả tổ tiên nhưng vẫn không làm Phan Đình Phùng sờn lòng, Ông vẫn luôn nêu cao tinh thần bất khuất, kiên cường, giữ vững khí tiết của người chí sỹ yêu nước. Khi quân Pháp dùng mọi cách để dụ dỗ ông, như đập phá mồ mã hay bắt bớ người thân, năm 1886 khi người anh trai là Phan Đình Thông bị quân Pháp bắt, bọn địch đã sai người viết thư dụ dỗ ông ra hàng để cứu anh nhưng ông đã trả lời rằng: “nay tôi chỉ có một ngôi mộ rất to nên giữ là nước Việt Nam; tôi chỉ có một ông anh rất to đang bị lâm nguy là mấy triệu đồng bào. Nếu mà về sửa sang lại phần mộ của tổ tiên riêng mình, thì ngôi mộ cả nước kia ai giữ? Về để cứu sống ông anh của riêng mình, thì còn bao nhiêu anh em trong nước ai cứu”?
_024541.jpg)
Đức Thọ phát triển kinh tế đa dạng,
Đức Thọ vinh dự, tự hào là quê hương của chí sỹ yêu nước Phan Đình Phùng, noi gương chiến đấu bất khuất của Ông, Đảng bộ và nhân dân huyện Đức Thọ luôn nêu cao tinh thần đoàn kết, chiến đấu anh dũng, vượt qua mọi khó khăn gian khổ, góp phần to lớn vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Phát huy truyền thống đấu tranh anh dũng của các thế hệ tiền bối trong phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc. Ngày nay dưới sự lãnh đạo của Đảng, Đức Thọ đang từng ngày đổi mới và phát triển; thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXX, nhiệm kỳ 2020 - 2025, Đảng bộ và Nhân dân Đức Thọ với quyết tâm cao, đã và đang phát động nhiều phong trào thi đua lao động, sản xuất từng bước hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu mà nghị quyết Đại hội đã đề ra.
Kỷ niệm 175 năm ngày sinh Chí sỹ yêu nước Phan Đình Phùng mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân huyện Đức Thọ đang ra sức thi đua, phấn đấu, rèn luyện lập nhiều thành tích chào mừng kỷ niệm; cùng với việc tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao; toàn huyện đã dấy lên phong trào thi đua bằng các việc làm sinh động trên các lĩnh vực phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, nhiều hoạt động, việc làm hiệu quả, thiết thực gắn với lộ trình tổ chức thực hiện xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, với mục tiêu năm 2022 có thêm 6 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 3 xã nông thôn mới kiểu mẫu.
Phát huy truyền thống của quê hương cách mạng, tự hào là quê hương của người Chí sỹ yêu nước Phan Đình Phùng, mỗi người dân Đức Thọ sẽ mãi khắc ghi những cống hiến, những đóng góp của Chí sỹ yêu nước Phan Đình Phùng cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, Phan Đình Phùng sẽ mãi là tấm gương sáng về ý chí ngoan cường, tinh thần đấu tranh anh dũng, sự hi sinh cao cả vì nhân dân, vì dân tộc. Đảng bộ và nhân dân huyện Đức Thọ quyết tâm học tập, noi gương Chí sỹ Phan Đình Phùng và các bậc cách mạng tiền bối, tiếp tục thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng Đảng bộ huyện ngày càng trong sạch, vững mạnh, gắn bó mật thiết với nhân dân, lãnh đạo nhân dân thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện Đức Thọ khóa XXX đã đề ra, phấn đấu xây dựng huyện Đức Thọ đạt huyện Nông thôn mới nâng cao trước năm 2025./.